(6) Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΦΥΣΗ)

Ο κόσμος του Αριστοτέλη, λοιπόν, πεπερασμένος και τελειωμένος, χωρίς ιδέα εξέλιξης, διατάσσεται σύμφωνα με το κριτήριο της μεγαλύτερης δυνατής προσέγγισης προς το θεό, τον υπέρτατο σκοπό στον οποίο υπάγονται όλοι οι μερικότεροι σκοποί.

Στην ανώτερη βαθμίδα της κλίμακας βρίσκεται ο ουρανός, ο οποίος έχει δημιουργηθεί από αιθέρα, ενώ ακολουθούν η φωτιά, ο αέρας, το νερό.

Στο κέντρο της σφαίρας αιωρείται η Γη.

Οι ουρανοί την περιβάλλουν και ο θεός περικλείει τα πάντα, διαιωνίζοντας την κίνηση με την έλξη του (κίνηση όχι εξελικτική, αλλά ανακύκληση).

Το αριστοτελικό αυτό κοσμοείδωλο, βάση του λεγόμενου «πτολεμαϊκού» αστρονομικού συστήματος, επρόκειτο να καταρρεύσει μόνο κατά την Αναγέννηση και μετά τη διατύπωση της ηλιοκεντρικής θεωρίας του Κοπέρ4νικου τον 16ο αιώνα.

Οι 4 «υποσέληνες» ουσίες (χώμα, νερό, αέρας, φωτιά) συνθέτουν με την ανάμειξή τους τα ε3πίγεια σώματα, ανόργανα, οργανικά, ζώντα, έμψυχα, έμφρονα.

Τα ζώα έχουν αίσθηση και όρεξη, καθώς και ικανότητα μετακίνησης που τα διαχωρίζει από τα φυτά.