25 Οκτ 2013

(10) Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ)

Κατά τον Αριστοτέλη, η έκθεση των πραγμάτων όπως θα μπορούσαν να συμβούν, σε αντίθεση με την ιστορική εξακρίβωση των όσων πραγματικά διαδραματίστηκαν, αποτελεί έργο του ποιητή.

Η ποίηση πλησιάζει έτσι περισσότερο στη φιλοσοφία παρά στην ιστορία, γιατί καταγίνεται με το γενικό μέλλον και όχι με το ειδικό και εξακριβωμένο.

Πηγή της ποιητικής δημιουργίας, με την ευρύτερη έννοια του όρου (είτε δηλαδή με τη μορφή του έπους είτε της τραγωδίας και της κωμωδίας είτε του κιθαρισμού και της
μελωδίας) είναι η ανθρώπινη τάση για μίμηση και κατανόηση.

Η κωμωδία «παρουσιάζει», δηλαδή μιμείται τους ανθρώπους στην κατώτερη και ιδιαίτερα στη γελοία εκδήλωσή τους.

Το γελοίο αποτελεί μέρος της ασχήμιας, αλλά είναι ένα μειονέκτημα που δεν προκαλεί πόνο ή ζημιά.

Έτσι παρουσιάζεται στις κωμικές μάσκες, τις άσχημες και δύσμορφες, αλλά χωρίς έκφραση πόνου.

Η τραγωδία, αντίθετα, παρουσιάζει τον άνθρωπο ανώτερο από τον πραγματικό μέσο τύπο ως «μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας», κατά τον κλασικό αριστοτελικό ορισμό.

Η ανάλυση της δομής των μερών, των ενοτήτων, καθώς και η έρευνα της ιστορίας της τραγωδίας διαμέσου των μεγάλων εκπροσώπων της, αναδεικνύουν τον Αριστοτέλη ιδρυτή της επιστημονικής αισθητικής ως ειδικού κλάδου των θεωρητικών επιστημών.

Για πολλούς αιώνες, οι αριστοτελικές θεωρίες αποτελούσαν τους κανόνες που είχαν θεωρηθεί αξεπέραστοι για τη θεατρική τέχνη, ιδιαίτερα κατά τον 17ο αιώνα, εποχή ακμής του γαλλικού κλασικισμού.

Κυρίως η αριστοτελική έννοια της «καθάρσεως των παθημάτων δι’ ελέου και φόβου» έδωσε αφορμή για πολλές συζητήσεις και ερμηνείες μέχρι τον 20ο αιώνα, συσχετίζοντας την «κάθαρση» άλλοτε με ομοιοπαθητική αγωγή σε αντιστοιχία με τις οργιαστικές τελετές κάθαρσης, η οποία και λυτρώνει από τα πάθη ωθώντας τα σε ακραίες εκφράσεις τους μπροστά στα μάτια του θεατή, και άλλοτε με τη σύγχρονη ψυχαναλυτική αγωγή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...